پرسش و پاسخ
دکتر مهناز ارثی متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و دارای بورد تخصصی می باشد و دارای شماره نظام پزشکی به شماره 140278 می باشد که به انواع ارتودنسی (شامل ارتودنسی نامرئی،ارتودنسی پیشگیری،ارتودنسی کودکان،ارتودنسی بزرگسالان)،اصلاح طرح لبخند،اصلاح ناهنجاری های فک و صورت و… می پردازد.
در اکثر مواقع متخصص ارتودنسی با توجه به نوع ناهنجاری فکی و دندانی بهترین دستگاه ارتودنسی را انتخاب می کند اما در انتخاب دستگاه ارتودنسی بودجه و سلیقه مراجعه کننده هم توجه می شود.
خیر، ابتدا باید دندانها توسط دستگاه های ارتودنسی مرتب شوند و ریشه ها ی دندانهای مجاور ایمپلنت ،موازی گردند و فضای متناسب با اندازه ایمپینت فراهم گردد، سپس نسبت به کاشت ایمپلنت اقدام کنید.
درمان ارتودنسی به عوامل بسیار زیادی وابسته بوده و از یک الگوی مشخص و ثابت پیروی نمیکند. سرعت جابجایی دندانها در استخوان فکها، وضعیت لثه و میزان تراکم استخوان فک، از عوامل مهم در تعیین طول دوره درمان به وسیله ارتودنسی می باشند. معمولاً به شکل کلی، طول درمان ارتودنسی ثابت بین ۱ الی ۳ سال است
خیر، براکت ها به خودی خود به دندان ها آسیب وارد نمی کنند. بلکه در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط بیمار در طی درمان ارتودنسی ،ممکن است دندان بیمار دچار پوسیدگی ،لکه هاس سفید اطراف براکتها و جرم دندانی شود.
پاسخ به این سوال نسبی است و برای هر فرد یک روش درمانی مناسب تر است و نمی توان گفت کدام یک بر دیگری ارجحیت دارد. اما به طور کلی ارتودنسی فلزی روشی قدیمی تر و محکم تر است، ولی ارتودنسی سرامیکی به دلیل زیبایی بیشتر و شفاف بودن خواهان بیشتری دارد.
فوايد ارتودنسي ، تنها محدود به اصلاح ناهنجاری های دندان و فک نمی باشد ؛ بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس افراد می شود و البته برخی مشکلات فانکشنال مثل مشکل در چویدن و تکلم و .. را نیز برطرف می کند.
بحث نحوه و چگونگی رفع کجی و نامرتبی دندانها در ارتودنسی (بویژه کشیدن یا نکشیدن دندان) به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد، از جمله طول درمان ارتودنسی، نیمرخ بیمار، دستگاه ارتودنسی مورد استفاده، ثبات نتیجه درمان، مهارت و تجربه متخصص ارتودنسی و … بستگی دارد. به عنوان مثال ممکن است یک متخصص ارتودنسی با توجه به میزان برجستگی لبها ، موافق کشیدن نباشد ولی متخصص ارتودنسی دیگر به دلیل احتمال برگشت نامرتبی دندانها، درمان توأم با کشیدن را پیشنهاد کند. همچنین گفتگو با بیمار در مورد این مباحث در تعیین نهایی و انتخاب بهترین طرح درمان برای او کمک می کند.
در مورد نقش دندان عقل در بهم ریختن نظم و کج شدن دندانهای جلویی (بخصوص فک پایین) توافق نظر بین متخصصان ارتودنسی وجود ندارد.اگر مسیر رویش دندانهای عقل منحرف شده باشد و یا فضای کافی برای رویش انها در دهان وجود نداشته باشد و احتمال نهفته ماندن انها در استخوان فک وجود داشته باشد کشیدن و جراحی انها توصیه میگردد.
خوردن شیشه و پستانک و حتی عادت مکیدن انگشت دست تا سن ۳ سالگی تأثیر زیادی بر کج شدن دندانها نخواهد گذاشت ولی در صورت ادامه دادن به این عادات بعد از این سن ،جهت ترک عادت و پیشگیری از عوارض دندانی ناشی از آن ، می بایست به متخصص ارتودنسی مراجعه نمود.
تولید این پستانکها اصلا پایه علمی ندارد و صرفا تبلیغاتی است.
جلسات ویزیت دوره ای بر اساس شرایط مشکل دندانها و فک بیمار و طرح درمان وی برنامه ریزی می شود . اغلب افرادی که تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار می گیرند، بایستی هر 3-4 هفته برای فالو اپ و ادامه روند درمان خود به مطب متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنند. گاهی نیز فواصل بین جلسات کمتر یا بیشتر خواهد بود.
پاسخ به این سوال ، خیر است. وجود درد و ناراحتی خفیف در طول درمان ارتودنسی امری طبیعی است. درد درمانهای ارتودنسی خفیف و گذرا است و با دردی که در سایر درمانهای دندانپزشکی مثل کشیدن و یا درمان ریشه (عصب کشی ) وجود دارد، اصلا قابل مقایسه نیست. درد ارتودنسی به عواملی مختلفی بستگی دارد که شامل سن، آستانه درد فرد، نوع روش درمانی، میزان نیروی وارد شده، میزان استرس و تجربه های قبلی بیمار است. این درد در عرض ۴ ساعت پس از نصب دستگاه ارتودنسی شروع می شود و در طول یک روز بعدی افزایش می یابد، اما به مرور در عرض یک هفته کمتر می شود.مصرف استامینوفن هر چهار الی شش ساعت یکبار و جویدن آدامس به کاهش درد اندکی که در روزهای نخست شروع درمان ارتودنسی وجود دارد، کمک می کند.
بله. ولی حتی الامکان از ورزش های توأم با ضربه بویژه ورزشهای رزمی (بوکس، کاراته و ...) که احتمال وارد آمدن ضربات سنگین به صورت وجود دارد، اجتناب گردد.
بله.تا زمانیکه تحت درمان ارتودنسی نزد متخصص ارتودنسی هستید لازم است که ملاقات های معمول خود را با دندانپزشک خانوادگی خود به منظور کنترل وضعیت دندانها از لحاظ پوسیدگی و نیز ارزیابی سلامت لثه ها داشته باشید.
پاسخ این سوال کاملا به شرایط دندانها و فک شما بستگی دارد. ارتودنسی تنها مرتب کردن دندانهای کج و نامرتب نیست. جفت شدن دندانهای بالا و پایین بر روی هم، انحراف از خط وسط صورت، روابط فکی و اسکلتی نیز در درمان ارتودنسی مد نظر قرار می گیرند. بنابر این هر چند ممکن است دندانهای یک فک مرتب باشند، ولی به دلیل اصلاح مشکلات دیگر، بایستی متخصص ارتودنسی بر روی دندانهای هر دو فک براکت قرار دهد.
چنانچه مشکل بیمار تنها نامرتب بودن و کجی دندانها باشد، می توان در هر سنی به شرط سلامت لثه و استخوان اطراف دندانها اقدام به درمان ارتودنسی دندانها نمود. در مواردی که ناهنجاری های فکی وجود دارد، گاهی می توان در موارد خفیف تنها با ارتودنسی (ارتودنسی کاموفلاژ) اقدام به کاهش تظاهر مشکل زمینه ای فکی نمود. اما در موارد شدیدتر، نیاز به درمان های مشترک ارتودنسی و جراحی فک وجود دارد. روند درمان در اینگونه موارد به این شکل خواهد بود که ابتدا بیمار یک دوره حدود ۱۲-۶ ماهه تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار می گیرد. طی این دوره دندانها مرتب گردیده و فرد برای انجام جراحی فک اماده می گردد. سپس یک متخصص جراحی فک و صورت، عمل جراحی فک را انجام می دهد. پس از دوره نقاهت جراحی فک، مجددا درمان ارتودنسی برای یک مدت کوتاه چند ماهه جهت ایجاد تغییرات جزئی در دندانها ادامه می یابد.
در مواردی که میزان مشکل فکی شدید نباشد ، می توان تنها با ارتودنسی ضمن ردیف کردن دندانها تظاهر و نمود مشکل فکی را نیز کاهش داد.در مواقعی که رشد فرد تمام شده و فرد بالغ گردیده است و شدت ناهنجاری فکی شدید باشد، متخصص ارتودنسی ممکن است مجبور باشد ناهنجاری دندانی – فکی را با همکاری یک جراح فک و صورت برطرف کند. به این صورت که پس از یک دوره حدودا ۱۲-۶ ماهه درمان ارتودنسی، بیمار در حالیکه دستگاههای ارتودنسی ثابت را در دهان دارد، تحت عمل جراحی فک قرار می گیرد و پس از دوره نقاهت مجددا چند ماه دیگر درمان ارتودنسی برای رسیدن به نتیجه نهایی ادامه می یابد.
استرس روحی و تماس های پیش رس و نامناسب دندانی به عنوان عوامل محرک شروع دندان قروچه شناخته شده اند ماهیت دندان قروچه هنوز کاملا مشخص نیست. به نظر می رسد درمان ارتودنسی با بهم زدن موقعیت تماس های دندانی، مسیرهای عصبی ایجاد دندان قروچه را مختل کرده و حداقل طی درمان ارتودنسی کاهش محسوسی در شدت دندان قروچه رخ دهد .
در این مقوله ، مسیله همکاری بیمار با ارتودنتیست بسیار مهم است. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب در پایان درمان ، به دستورالعمل ها ی ارتودنتیست برای استفاده از نگه دارنده و حفظ نتیجه درمان توجه کافی نمیکنند و سهل انگاری آنها باعث جابه جایی ناخواسته دندان ها و برگشت انها به محل اولیه می شود.نکته دیگر اینکه بدن انسان دربرابر تغییرات ناگهانی واکنش های نامطلوبی نشان میدهد .بنابراین بهتراست درمان های ارتودنسی به صورت آهسته و پیوسته انجام گیرند .عجله عامل شکست بسیاری از درمان های ارتودنسی است .
کودکان به دلیل اینکه توانایی کمتری در مراقبت از دستگاه های ارتودنسی دارند توصیه به عدم استفاده از براکت های سرامیکی است و در اکثر مواقع، ارتودنسی ثابت فلزی برای کودکان تجویز می شود.
خیر خود براکت ها باعث تغییر رنگ دندان ها نمی شوند بلکه عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در طول ارتودنسی منجر به دکسیفیکاسیون و پوسیدگی و ایجاد لکه های سفید و تغییر رنگ دندان ها می شود.